Thuật ngữ bóng đá dành cho anh em soi kèo cần biết

Bóng đá, môn thể thao vua, không chỉ hấp dẫn bởi những pha bóng đẹp mắt, những trận cầu kịch tính mà còn bởi ngôn ngữ riêng biệt của nó. Thuật ngữ bóng đá là một phần không thể thiếu để hiểu rõ hơn về môn thể thao này. Bài viết này sẽ giải thích các thuật ngữ thông dụng, giúp bạn “bắt nhịp” với nhịp đập của trái bóng tròn. Việc hiểu rõ các thuật ngữ cũng giúp người chơi phân tích kèo bóng đá nhà cái chính xác hơn, từ đó nâng cao cơ hội dự đoán đúng kết quả trận đấu.

Giải thích các thuật ngữ bóng đá thông dụng

Bóng đá sở hữu một kho tàng thuật ngữ phong phú, nhiều thuật ngữ có nguồn gốc từ tiếng Anh, sau đó được Việt hóa hoặc giữ nguyên. Dưới đây là một số thuật ngữ phổ biến bạn nên biết:

Vị trí cầu thủ

• Thủ môn (Goalkeeper/GK): Người bảo vệ khung thành, có quyền sử dụng tay trong vòng cấm địa.
• Hậu vệ (Defender/DF): Chơi ở hàng phòng ngự, có nhiệm vụ ngăn chặn đối phương tấn công. Một số vị trí hậu vệ phổ biến:

• Hậu vệ cánh (Full-back): Chơi ở hai bên cánh của hàng phòng ngự.
• Trung vệ (Center-back): Chơi ở trung tâm hàng phòng ngự.
• Hậu vệ quét (Sweeper): Một loại trung vệ có nhiệm vụ “quét” những pha bóng bổng hoặc bóng bổng vượt qua hàng phòng ngự.

• Tiền vệ (Midfielder/MF): Chơi ở giữa sân, có nhiệm vụ kết nối hàng phòng ngự và hàng công. Một số vị trí tiền vệ phổ biến:

• Tiền vệ trung tâm (Central midfielder): Chơi ở trung tâm sân.
• Tiền vệ phòng ngự (Defensive midfielder): Chơi phía trước hàng phòng ngự, có nhiệm vụ hỗ trợ phòng ngự.
• Tiền vệ tấn công (Attacking midfielder): Chơi phía sau hàng tiền đạo, có nhiệm vụ kiến tạo cơ hội ghi bàn.
• Tiền vệ cánh (Winger): Chơi ở hai bên cánh của hàng tiền vệ.

• Tiền đạo (Forward/FW): Chơi ở hàng công, có nhiệm vụ ghi bàn. Một số vị trí tiền đạo phổ biến:

• Tiền đạo cắm (Striker): Chơi ở vị trí cao nhất trên hàng công, có nhiệm vụ ghi bàn.
• Tiền đạo lùi (False nine): Một loại tiền đạo chơi lùi sâu, tạo khoảng trống cho các tiền vệ và tiền đạo cánh di chuyển vào.

Các pha bóng và hành động

• Việt vị (Offside): Một cầu thủ tấn công bị coi là việt vị nếu ở gần đường biên ngang của đối phương hơn bóng và cầu thủ đối phương gần đường biên ngang hơn bóng, trừ khi cầu thủ đó ở phần sân nhà hoặc có ít nhất hai cầu thủ đối phương ở gần đường biên ngang hơn anh ta.
• Phạt góc (Corner kick): Được thực hiện khi bóng đi hết đường biên ngang do chạm vào một cầu thủ phòng ngự.
• Phạt đền (Penalty kick): Được thực hiện khi một cầu thủ phạm lỗi trong vòng cấm địa của đội mình.
• Sút phạt (Free kick): Được thực hiện khi một cầu thủ phạm lỗi ngoài vòng cấm địa. Có hai loại sút phạt:

• Sút phạt trực tiếp (Direct free kick): Có thể sút bóng trực tiếp vào khung thành.
• Sút phạt gián tiếp (Indirect free kick): Bóng phải chạm vào một cầu thủ khác trước khi vào khung thành.

• Ném biên (Throw-in): Được thực hiện khi bóng đi hết đường biên dọc.
• Cản phá (Tackle): Nỗ lực giành bóng từ đối phương.
• Rê bóng (Dribble): Di chuyển bóng bằng chân.
• Chuyền bóng (Pass): Chuyền bóng cho đồng đội.
• Tạt bóng (Cross): Chuyền bóng từ cánh vào khu vực cấm địa.
• Dứt điểm (Shot): Sút bóng về phía khung thành.
• Phản công (Counter-attack): Tấn công nhanh chóng sau khi giành được bóng.
• Gây áp lực (Pressing): Cố gắng giành lại bóng từ đối phương ngay trên phần sân của họ.
• Bàn thắng vàng (Golden goal): Bàn thắng được ghi trong hiệp phụ, kết thúc trận đấu ngay lập tức. (Thuật ngữ này ít được sử dụng trong bóng đá hiện đại).
• Bàn thắng bạc (Silver goal): Bàn thắng được ghi trong hiệp phụ và kết thúc hiệp phụ đó. (Thuật ngữ này ít được sử dụng trong bóng đá hiện đại).
• VAR (Video Assistant Referee): Hệ thống hỗ trợ trọng tài bằng video, giúp đưa ra những quyết định chính xác hơn.

Các chiến thuật và lối chơi

• Phòng ngự khu vực (Zonal marking): Mỗi cầu thủ được giao một khu vực cụ thể để phòng ngự.
• Phòng ngự kèm người (Man-marking): Mỗi cầu thủ được giao nhiệm vụ kèm một cầu thủ đối phương cụ thể.
• Tiki-taka: Lối chơi ban bật ngắn, kiểm soát bóng và di chuyển liên tục.
• Catenaccio: Lối chơi phòng ngự chặt chẽ, phản công nhanh.
• Xe buýt hai tầng (Parking the bus): Lối chơi phòng ngự số đông trước khung thành.

Các thuật ngữ khác

• Sân nhà (Home ground): Sân vận động nơi đội bóng thường xuyên thi đấu.
• Sân khách (Away ground): Sân vận động của đối phương.
• Derby: Trận đấu giữa hai đội bóng cùng thành phố hoặc khu vực.
• Siêu kinh điển (El Clásico): Trận đấu giữa Real Madrid và Barcelona.
• Bảng xếp hạng (League table): Bảng thống kê thứ hạng của các đội bóng trong một giải đấu.
• Huấn luyện viên (Coach/Manager): Người chịu trách nhiệm huấn luyện và chỉ đạo đội bóng.
• Trọng tài (Referee): Người điều khiển trận đấu.

Giải thích chi tiết về một số thuật ngữ phức tạp

Để hiểu sâu hơn, chúng ta sẽ đi vào chi tiết hơn về một số thuật ngữ có thể gây khó hiểu:

Luật việt vị (Offside)

Luật Việt vị là một trong những luật phức tạp nhất của bóng đá. Hiểu đơn giản, nó ngăn chặn các cầu thủ tấn công “lợi dụng” vị trí gần khung thành đối phương để dễ dàng ghi bàn.

Khi nào một cầu thủ bị coi là việt vị?

Một cầu thủ bị coi là việt vị khi:

• Anh ta ở phần sân của đối phương.
• Anh ta ở gần đường biên ngang của đối phương hơn bóng và cầu thủ đối phương gần đường biên ngang hơn bóng (thường là hậu vệ cuối cùng).

Ngoại lệ:

• Anh ta ở phần sân nhà.
• Có ít nhất hai cầu thủ đối phương ở gần đường biên ngang hơn anh ta.
• Anh ta nhận bóng trực tiếp từ quả ném biên, phạt góc hoặc phạt đền.

Mục đích của luật:

Ngăn chặn các cầu thủ “cắm trại” gần khung thành đối phương và ghi bàn một cách dễ dàng, khuyến khích lối chơi phối hợp và tấn công có tổ chức.

VAR – Video assistant referee (Trợ lý trọng tài video)

VAR là một công nghệ hỗ trợ trọng tài chính trên sân bằng cách xem lại các video quay chậm, giúp đưa ra những quyết định chính xác hơn.

VAR can thiệp khi nào?

VAR chỉ can thiệp vào các tình huống sau đây:

• Bàn thắng (Goal/No Goal)
• Phạt đền (Penalty/No Penalty)
• Thẻ đỏ (Direct Red Card)
• Nhầm lẫn cầu thủ (Mistaken Identity)

Quy trình hoạt động của VAR:

1. Tình huống xảy ra: Trọng tài chính đưa ra quyết định.
2. VAR kiểm tra: Các trọng tài VAR xem lại video và xác định xem có lỗi rõ ràng và nghiêm trọng hay không.
3. Thông báo cho trọng tài chính: Nếu có lỗi, VAR thông báo cho trọng tài chính.
4. Xem lại video (On-Field Review): Trọng tài chính có thể xem lại video trên màn hình đặt bên ngoài sân.
5. Đưa ra quyết định cuối cùng: Trọng tài chính đưa ra quyết định cuối cùng, có thể dựa trên thông tin từ VAR hoặc quyết định của riêng mình.

Mục đích của VAR:

Giảm thiểu các sai sót của trọng tài, đảm bảo công bằng cho các đội bóng. Tuy nhiên, việc sử dụng VAR cũng gây ra nhiều tranh cãi vì làm gián đoạn trận đấu và đôi khi gây ra những quyết định khó hiểu.

Kết luận

Thuật ngữ bóng đá là một phần quan trọng để hiểu rõ hơn về môn thể thao vua. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản về các thuật ngữ thông dụng, giúp bạn tự tin hơn khi theo dõi và thảo luận về bóng đá. Hãy tiếp tục tìm hiểu và khám phá những điều thú vị khác của môn thể thao hấp dẫn này!

Xem thêm >>> Tiểu sử cầu thủ: Thông tin các cầu thủ nổi tiếng hiện nay